Vandaag heeft het Europees Parlement ingestemd met een nieuwe wet die bedrijven verplicht rekening te houden met mens en milieu. Hier in Europa, maar ook in andere delen van de wereld die onderdeel uitmaken van hun productieketen.
De Nederlandse Europarlementariër Lara Wolters (PvdA), initiatiefnemer van de wet, is blij met deze historische stap. “Europa loopt nu voorop in de strijd voor eerlijk en duurzaam ondernemen. Onleefbare lonen, ontbossing, kinderarbeid: het moet tot het verleden behoren. Iedereen is gebaat bij het stoppen van milieuvervuiling en het beschermen van mensenrechten. Europa kan regels opstellen voor 450 miljoen consumenten en 27 landen tegelijk. Dat geeft ons de macht van de massa om standaarden af te dwingen.”
Einde uitbuiting
De nieuwe wet betekent een einde aan uitbuiting en
mishandeling in de kledingindustrie, onherstelbare milieuschade door Europese bedrijven waar ook ter wereld en decennia lange juridische processen tussen ‘foute’ bedrijven en hun slachtoffers in het verre buitenland. Regels zijn hard nodig, zo blijkt. Zo zijn bijna alle grote, in Nederland actieve kledingmerken
betrokken bij Oeigoerse dwangarbeid in China. In Curaçao heeft het Nederlandse bouwbedrijf BAM straffeloos koraalriffen kapot gemaakt. En ook het Brits-Nederlandse Shell vervuilt al tientallen jaren het milieu op veel plekken in de wereld.
Historisch moment
De stemming voor de initiatiefwet vandaag in het Europees Parlement is een historisch moment. Nooit eerder lag er een overkoepelende Europese wet op tafel die van bedrijven eist om verantwoordelijkheid voor mens en milieu te nemen. Vandaag maakten partijen in de Tweede Kamer bekend dat zij zich scharen achter strenge wetgeving. Lara Wolters is blij met de Nederlandse inzet. “Juist nu vandaag in het Europees Parlement is ingestemd voor zo’n wetgeving. Hoe meer lidstaten zich hierachter scharen, hoe scherper we de wet kunnen verankeren voor alle bedrijven die in Europa zaken doen”.
Lara Wolters (1986) groeide op in Amsterdam en is sinds 2019 namems de PvdA lid van het Europees Parlement. Ze zet zich in voor burgerrechten en verantwoord ondernemen door bedrijven in Europa en Nederland.
Achtergrond
Op maandag 8 maart hebben Europarlementariërs tijdens de plenaire vergadering gedebatteerd over een rapport van de commissie Juridische Zaken over maatschappelijk verantwoord ondernemen en de verantwoordingsplicht van bedrijven. Het Parlement roept de Commissie op om een nieuwe wet in te dienen die Europese bedrijven verplicht om onderdelen van hun productieketen aan te pakken die mensenrechten (waaronder sociale, en arbeidsrechten), het milieu of ‘good governance’ kunnen schaden.
Momenteel levert het bedrijven geen concurrentievoordeel op als ze bijdragen aan een betere wereld. Het ontbreken van een EU-brede aanpak kan juist leiden tot een nadeel voor de bedrijven die proactief zijn op het gebied van sociale kwesties en milieuproblemen. De regels zullen gelden voor alle grote ondernemingen in de EU, evenals voor beursgenoteerde kleine of middelgrote ondernemingen en bedrijven die bijvoorbeeld ‘risicovolle’ toeleveringsketens delen met grotere bedrijven
Maar de bindende regels moeten verder gaan dan de grenzen van de EU, zeggen de leden van het Europees Parlement. Dit betekent dat alle bedrijven die toegang willen krijgen tot de interne markt van de EU, inclusief bedrijven die buiten de EU gevestigd zijn, moeten bewijzen dat ze voldoen aan de zorgvuldigheidseisen op het gebied van milieu en mensenrechten.
Bovendien willen de EP-leden dat de rechten van belanghebbenden of slachtoffers in derdewereldlanden beter worden beschermd. Ze willen ook een verbod op de import van producten die in verband worden gebracht met ernstige mensenrechtenschendingen, zoals dwang- of kinderarbeid.
“Het Europees Parlement heeft deze week de kans om een leider te worden op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen”, aldus de Nederlandse rapporteur Lara Wolters (S&D) tijdens het debat op maandag. “Voor bedrijven creëren we een gelijk speelveld en juridische duidelijkheid. Voor consumenten zorgen we voor eerlijke producten. Voor werknemers verbeteren we de bescherming. Voor slachtoffers verbeteren we de toegang tot de rechtspraak. En voor het milieu zetten we een stap die al heel lang geleden hadden moeten nemen.”
In februari 2020 publiceerde de Commissie een onderzoek waaruit bleek dat slechts een op de drie bedrijven in de EU momenteel een of andere vorm van ‘due-diligence’ oftewel zorgvuldigheidsmaatregelen neemt, terwijl 70 procent van de Europese bedrijven deze EU-brede regels ondersteunt.
